ราแวลเกิดที่เมืองซีบูร์ ประเทศฝรั่งเศส ใกล้กับบียาริตส์ ทางตอนใต้ของฝรั่งเศสซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนสเปนประมาณ 18 กิโลเมตร บิดาคือปีแยร์-โฌแซ็ฟ ราแวล ซึ่งเป็นวิศวกร นักประดิษฐ์ และนักผลิตที่ประสบความสำเร็จ และเกิดที่แวร์ซัวใกล้กับชายแดนฝรั่งเศส-สวิส[1] ส่วนมารดาคือมารี เดอลัวร์ ซี่งเป็นชาวบาสก์แต่เติบโตที่มาดริด ทั้งบิดาและมารดานับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก

ราแวลเริ่มเรียนเปียโนตั้งแต่เขาอายุ 7 ขวบ และเริ่มเรียนการประสานเสียงตั้งแต่อายุ 11 ขวบ และเข้าศึกษาในสถาบันดนตรีปารีส (Conservatoire de Paris) ซึ่งเป็นสถาบันดนตรีที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของฝรั่งเศส โดยผ่านการสอบเปียโนเมื่อ ค.ศ. 1891 โดยมีเออแฌน อ็องตียอม (Eugène Anthiome) เป็นครูที่จัดการสอบ[2] อีกทั้งยังชนะการแข่งขันเปียโนในปีเดียวกัน แต่ไม่เป็นที่โดดเด่นมากนัก[3] โดยช่วงเวลาที่เขาศึกษาที่สถาบันดนตรีแห่งนี้ช่วงที่เขาพัฒนาตนเองสู่การเป็นนักแต่งเพลงอย่างก้าวกระโดด อาร์บี โอเรนสไตน์ (Arbie Orenstein) นักดนตรีวิทยากล่าวว่าในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1890 เป็นช่วงที่ราแวลพัฒนาตนเองจากวัยรุ่นสู่การเป็นผู้ใหญ่อย่างก้าวกระโดด[4]

ราแวลมักถูกนำไปเปรียบเทียบกับโกลด เดอบูว์ซี ซึ่งเป็นคีตกวีชาติเดียวกันอยู่บ่อย ๆ แต่อันที่จริงแล้วดนตรีของทั้งสองมีรูปแบบต่างกันมาก ถึงแม้ว่าราแวลจะถูกจัดว่าเป็นคีตกวีในสมัยลัทธิประทับใจคนหนึ่ง แต่ดนตรีของเขามีสีสันไปทางคลาสสิกมากกว่า

ราแวลไม่เคยแต่งงานเลยทั้ง ๆ ที่พบปะคุ้นเคยกับสตรีมากมาย ราแวลเป็นคนร่างเล็ก แต่งตัวดีอย่างไม่มีที่ติ แต่ชีวิตของเขาไม่ฟู่ฟ่า มีนิสัยชอบสันโดษอย่างมาก สำหรับเขา "ความสำเร็จ" กับ "อาชีพ" ดูเหมือนจะเป็นคนละอย่างกัน ยิ่งประชาชนเพิ่มความนิยมชมชอบเขามากเท่าไร เขากลับทำตัวธรรมดามากขึ้น เขาสร้างดนตรีเพราะต้องทำ ไม่เคยสร้างดนตรีเพราะต้องการความก้าวหน้าหรือเพื่อหาเงิน ไม่มีความเป็นนักธุรกิจเลยแม้แต่น้อย ไม่ต้องการแม้แต่จะหาลูกศิษย์สอนเพื่อจะได้เงิน เขามีรายได้จากงานประพันธ์และการแสดงดนตรีแค่พอมีชีวิตอยู่อย่างสบาย ๆ พอประมาณเท่านั้น